Taiwan: een technologisch slagveld

            Taipei, Taiwan, 2-3 augustus 2022. Een verrassingsbezoek van de voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi heeft plaatsgevonden en het nieuws weerklonk in heel Azië en de Stille Oceaan.[1]. Beijing reageerde scherp door op 4 augustus schepen en vliegtuigen rond Taiwan in te zetten als "grootschalige luchtvaartactiviteiten", waaronder lanceringen van ballistische raketten.[2]. Talrijke Chinese militaire drones (BZK-007) zijn de Air Defence Identification Zone (ADIZ) van het eiland binnengedrongen.[3]. Verschillende Chinese vliegtuigen hebben de middenlijn van de Straat van Taiwan overschreden...[4]. Alleen al op 20 augustus meldde het Taiwanese ministerie van Defensie 17 oorlogsvliegtuigen en 5 Chinese legerschepen in de buurt van het eiland.[5]. Volgens het ministerie overschreden zeven van de 17 vliegtuigen (twee Xi'an JH-7 bommenwerpers, twee Sukhoi-30's, twee Shenyang J-11's en een Shaanxi Y-8 onderzeebootvliegtuig) de scheidingslijn tussen China en Taiwan in de Straat, of waagden zij zich in de zuidwestelijke sector van Taiwan's Air Defence Identification Zone (ADZ).[6]. Volgens een door AFP op basis van Taiwanese militaire rapporten samengestelde database waren er in augustus ongeveer 446 luchtaanvallen door Chinese oorlogsvliegtuigen op Taiwan, en 1.100 sinds het begin van het jaar.[7].

            Deze Chinese reacties zijn echter niets nieuws. Sinds de komst van de Volksrepubliek China en de verbanning van Chiang Kai-Shek naar Taiwan in 1949 is de kwestie van het eiland een twistpunt tussen Peking en Taipei.[8]. Eerstgenoemde beschouwt Taiwan als zijn provincie, terwijl de Taiwanezen hun onafhankelijkheid willen behouden, in tegenstelling tot het "één-China-principe" (Eén China principe)[9].

            Ten tweede, hoewel westerse landen (met uitzondering van het Vaticaan) niet langer ambassades in Taipei hebben, hebben zij hun contacten met Taiwanese ambtenaren gehandhaafd en geïntensiveerd.[10].

            Ondanks de erkenning van China door Washington bekrachtigden de Verenigde Staten al in 1979 de Wet op de betrekkingen met Taiwan (TRA), waarbij zij zich ertoe verbonden Taiwan voldoende wapens te leveren om zich in geval van militaire agressie te kunnen verdedigen.[11]en deze verbintenis bestaat nog steeds[12]. De zes verzekeringen van president Ronald Reagan (1982) karakteriseren ook het Amerikaanse engagement ten aanzien van Taiwan[13]. Deze zijn: (1) geen datum vaststellen voor de stopzetting van wapenleveranties aan Taiwan; (2) Peking niet raadplegen over wapenverkopen aan Taiwan; (3) niet bemiddelen tussen Taipei en Peking; (4) de voorwaarden van de handelsgerelateerde bijstand niet herzien; (5) zijn standpunt over de kwestie van de soevereiniteit van Taiwan niet wijzigen; en ten slotte (6) Taipei niet onder druk zetten om onderhandelingen met Peking te openen.[14].

            Op 2 september heeft de Amerikaanse regering toestemming gegeven voor drie nieuwe wapenverkopen aan Taiwan voor een totaalbedrag van 1,1 miljard USD, waaronder logistieke steun voor het radarbewakingsprogramma en bijbehorende uitrusting, waaronder 60 AGM-84L-1 Harpoon Block II-raketten en 100 AIM-9X Sidewinder Block II-raketten.^[15]. Volgens het Taiwanese ministerie van Buitenlandse Zaken is dit de vijfde aankondiging van wapenverkopen aan Taiwan door de regering Biden dit jaar, en de zesde sinds de inauguratie van de Amerikaanse president in januari 2021.^[16].

            Naast Pelosi en andere Amerikaanse wetgevers[17]Japanse ambtenaren[18]en enkele Europese vertegenwoordigers (Litouws, Tsjechisch en Slowaaks) hebben onlangs ook een bezoek gebracht aan Taipei[19]Zoals onlangs het geval was voor de Fransen (7-8 september)[20]. Canadezen bereiden zich voor op oktober 2022 voor een toekomstig parlementair bezoek[21]. Peking staat negatief tegenover deze intensievere betrekkingen[22].

            Naast de Zuid-Chinese Zee (Paracels en Spratlys) maakt Peking namelijk aanspraak op verschillende eilanden langs zijn oostkust: naast Taiwan zijn dat de Japanse eilanden Senkaku[23]. Dit wekt bezorgdheid in Tokio en zelfs in Washington, vanwege de militaire bases in de regio (Okinawa in Japan).[24].

            Taiwan is echter voorwerp van begeerte voor zowel Peking als Washington, niet alleen vanwege zijn strategische ligging (Straat van Taiwan), maar ook vanwege zijn industrieel potentieel (ultramoderne fabrieken) en zijn technologisch erfgoed (productie van halfgeleiders).[25].

            De Taiwanese halfgeleiderindustrie, die essentieel is voor de vervaardiging van hoogtechnologische producten (telefoons, vliegtuigen, zonnepanelen, enz.) en van cruciaal belang is voor de wereldeconomie, heeft een groot aandeel in de wereldproductie (63 %).[26]. Taiwanese fabrieken kunnen grootschalige chips graveren met een precisie van 3 nanometer (3 miljoenste millimeter), die wereldwijd worden verkocht en onze auto's, treinen, vliegtuigen, koelkasten en telefoons uitrusten (90% van de laatste generaties smartphones, alle merken inbegrepen).[27] Of het nu Aziatisch, Europees of Amerikaans is, de grootste merken zijn extreem afhankelijk geworden van deze Taiwanese halfgeleiders.[28]. De meest geavanceerde halfgeleiders worden grotendeels geproduceerd door de Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) (het grootste halfgeleiderbedrijf ter wereld).^[29]. 

            Foxconn, een van de grootste technologiebedrijven in Taiwan, is de belangrijkste elektronicaleverancier van Apple en assembleert de iPhone.[30]. Foxconn, tevens China's grootste particuliere werkgever, staat onder druk van de Taiwanese autoriteiten om af te zien van een investering van 800 miljoen dollar in de Chinese chipmaker Tsinghua Unigroup.[31]. Achter deze druk gaat de vrees van de autoriteiten schuil dat een versterkt Chinees bedrijf China zal helpen zijn technologische ambities te verwezenlijken in zijn lange-afstandsstrijd met de Verenigde Staten, vooral omdat de Chinese investeringsmaatschappij WiseRoad Capital, die nauwe banden heeft met de regering in Peking, naast Foxconn in de investeringsovereenkomst wordt genoemd.[32]. De Verenigde Staten proberen inderdaad hun afhankelijkheid van China te verminderen en begin augustus 2022 ondertekende Joe Biden een wetsvoorstel met de titel CHIPS en Wetenschapswet, die 52 miljard dollar aan subsidies vrijmaakt om de halfgeleiderproductie in de VS te stimuleren.^[33].

            Taiwan is niet alleen wereldleider in de productie van chips (of halfgeleiders), maar blijft ook een strategische locatie die Peking nog steeds wil controleren: de Straat van Taiwan, 130 km breed tussen de Volksrepubliek China en het eiland Taiwan, is ook een belangrijke handelsroute tussen de Zuid- en de Oost-Chinese Zee.^[34]De belangrijkste reden hiervoor is dat het wordt gebruikt voor vrachtschepen die China, Japan, Zuid-Korea en Taiwan met het Westen verbinden.^[35]. Volgens door Bloomberg verzamelde gegevens is dit jaar bijna de helft van de wereldcontainervloot, oftewel 48 % van de 5.400 operationele containerschepen ter wereld, en 88% van 's werelds grootste schepen naar tonnage door de Straat gevaren.[36].

            Het eiland heeft nog steeds het voordeel van directe toegang tot de diepe oceaan aan zijn oostkust, waardoor China een nieuwe basis voor ballistische raketonderzeeërs (SSBN) zou kunnen bouwen en dichter bij de kust van de VS zou kunnen komen.[37].

            Ondanks de dreiging van een open oorlog proberen de economische en politieke actoren een escalatie te voorkomen uit angst de wereldeconomie te verlammen.[38]. Om de veiligheid en stabiliteit van de voorziening te waarborgen en te reageren op de Chinese invloed, werd echter tijdens het bezoek van Biden aan Japan in mei jl. het initiatief voor een economisch kader voor de Indo-Pacific gelanceerd, en begon op 8 september in Los Angeles een topontmoeting tussen 14 landen (naast de VS en Japan, Australië, Brunei, Fiji, India, Indonesië, Maleisië, Nieuw-Zeeland, de Filippijnen, Singapore, Zuid-Korea, Thailand en Vietnam).^[39].

            Tot slot de mogelijke ontmoeting van de Amerikaanse president Joe Biden en de Chinese president Xi Jinping tijdens de G20 in Bali, Indonesië, in november 2022.[40]Dit is de eerste keer dat de Europese Unie betrokken is bij de ontwikkeling van de Taiwanese economie, hetgeen meer licht zou kunnen werpen op het lot van Taiwan, en zelfs van de regio Azië-Stille Oceaan, in de komende jaren...

2022 Alle rechten voorbehouden door BRAUN